Το Μαυσωλείο του Χο Τσι Μινχ

Συχνά συλλογίζομαι πως κάνω προσκυνήματα κι εκπληρώνω τάματα, πως κυνηγάω μούμιες και λείψανα και βαλσαμωμένους άντρες. Πόσα χρόνια πέρασαν από τους ξεραμένους μοναχούς της Τσεχίας; Πόσα χρόνια πριν αντίκρυσα δόντια και σκελετούς από φωτισμένους βούδες, πόσα χρόνια από τότε που μέτρησα κρανία σε παγόδες και φωτογραφίες βασανισμένων σ’άδεια χτίσματα; Παράξενες τρικυμίες σπρώχνουν το καράβι μου κι εξοκείλω σε διάφανα φέρετρα.

Είχα δει φωτογραφίες του Χο από μικρός. Θυμάμαι τον αδύνατο άντρα με το φτενό γένι και τα λαστιχένια σανδάλια να κάθεται και να καπνίζει ή να περπατάει δίπλα στον Τζιαπ συζητώντας στρατηγική. Στο Εθνικό Μουσείο στο Ανόι είδα πως έμοιαζε νεότερος, όταν ήταν στην Κομιντέρν και ακόμα πρωτύτερα, όταν μαγείρευε σε παρισινά εστιατόρια.

Μέσα στο μαυσωλείο οι φωτογραφίες απαγορεύονται. Περπάτησα στην πλατφόρμα και τον είδα ξαπλωμένο από δεκαετίες στη γυάλινη προθήκη. Έμοιζε κίτρινος και κέρινος. Οι φρουροί καλούσαν τους επισκέπτες να περπατούν δίχως καθυστέρηση. Στάθηκα ακουμπώντας το κικλίδωμα και μου φώναξαν. Λίγα μέτρα αργότερα – η πλατφόρμα είχα σχήμα πι και το φέρετρο βρισκόταν λίγο χαμηλώτερα στη μέση του δωματίου – στάθηκα και δίπλωσα τα χέρια πίσω από την πλάτη μου. Ένας φρουρός νευρικά μου ξεδίπλωσε τα δάχτυλα. Το πρωτόκολλο υπαγορεύει οι επισκέπτες να προχωρούν με τα χέρια στα πλευρά τους. Κοίταξα το πτώμα για τελευταία φορά και σκέφτηκα, πόσο να ζύγιζε; Ύστερα σκέφτηκα πως έμοιαζε με κούκλα ή θρησκευτικό ειδώλιο. Σφαλιστά μάτια και μια δερμάτινη γραμμή για στόμα. Η παράξενη οντολογία ενός ταριχευμένου ηγέτη, σκέφτηκα και βγήκα.